Ju flini për shtatë deri në tetë orë pothuajse çdo natë, vetëm për t’u ndjerë i shqetësuar gjatë mëngjesit apo edhe pjesën më të madhe të ditës. Si mund të ndiqni një rregull të artë të gjumit qw mos tw ndiheni tw lodhur?
Kjo mospërputhje është shpesh për shkak të një gjendjeje të rritur të inercisë së gjumit, një proces qarkullues që modulon kujtesën, disponimin, kohën e reagimit dhe vigjilencën pas zgjimit, sipas një studimi të vitit 2015. Disa njerëz përjetojnë performancë të dëmtuar dhe nervozizëm në këtë periudhë pasi kanë fikur alarmin. Efektet e inercisë së gjumit zakonisht zhduken pas 15 deri në 60 minuta, por mund të zgjasin deri në disa orë.
- Lodhja
Fondacioni Kombëtar i Gjumit ka thënë se të rriturit e shëndetshëm kanë nevojë për shtatë deri në nëntë orë gjumë gjatë natës, kështu që mund t’ju duhen më shumë se tetë orë gjumë për t’u ndjerë me energji. Mund të provoni të flini një orë më herët ose të zgjoheni një orë më vonë se zakonisht dhe të shihni nëse kjo bën një ndryshim, tha Christopher Barnes, një profesor i menaxhimit në Universitetin e Uashingtonit, i cili studion marrëdhëniet midis gjumit dhe punës.
- Mënyrë jetese sedentare
Nëse jeni ulur, trupi juaj mund të mësohet të shpenzojë nivele të ulëta energjie – kështu që mund të ndiheni më të lodhur se sa duhet kur përpiqeni të bëni aktivitetet bazë të përditshme. Organizata Botërore e Shëndetësisë ka rekomanduar që të rriturit të bëjnë të paktën 150 minuta (2 orë e gjysmë) aktivitet fizik mesatar deri në energjik në javë, ndërsa shtatzënat duhet të bëjnë të paktën 150 minuta ushtrime të moderuara aerobike dhe forcuese në javë.
- Ankthi apo depresioni
Të kesh ankth ose depresion mund të jetë energjikisht takuese. Këto kushte gjithashtu mund të ndikojnë negativisht në kohën e nevojshme për të fjetur, si dhe nëse (dhe sa herë) zgjoheni gjatë gjithë natës, shtoi ai. Dhe ndonjëherë medikamentet e përdorura për të trajtuar depresionin ose ankthin mund të kenë efekte anësore si pagjumësia ose ndërprerja e fazave më të thella të gjumit.
- Gjumi i paqëndrueshëm
“Një praktikë shumë e zakonshme do të ishte të thuash, ‘OK, mirë, është e premte mbrëma. Nuk më duhet të punoj nesër në mëngjes, kështu që mund të qëndroj zgjuar pak më vonë”. Ndoshta ju qëndroni zgjuar edhe më vonë të shtunën në mbrëmje, pasi nuk keni nevojë të punoni as të dielën, pastaj shkoni në shtrat më herët të dielën përpara javës së punës.
Por deri në këtë pikë, ju tashmë e keni rregulluar orarin tuaj të gjumit me disa orë në një periudhë të shkurtër kohe. “Kjo është shumë analoge me vonesën e avionit”. “Ky rivendosje e shpejtë nuk funksionon shumë mirë.”
- Dehidratim
Më shumë se 50% e trupit tuaj përbëhet nga uji, i cili është i nevojshëm për funksione të shumta duke përfshirë tretjen e ushqimit, krijimin e hormoneve dhe neurotransmetuesve dhe shpërndarjen e oksigjenit në të gjithë trupin tuaj, sipas Klinikës Cleveland. Të qenit i dehidratuar është lidhur me uljen e vigjilencës dhe rritjen e përgjumjes dhe lodhjes.
- Mjedisi ose rutina e keqe e gjumit
Të kesh higjienë të mirë të gjumit përfshin mbajtjen e dhomës së gjumit të errët, të qetë dhe të ftohtë gjatë natës – dhe përdorimin e saj vetëm për gjumë dhe seks. Shmangni konsumimin e pijeve me kafeinë më pak se gjashtë orë para gjumit dhe kufizoni konsumimin e alkoolit dhe ushqimeve të rënda ose pikante të paktën dy orë para gjumit. Alkooli mund të parandalojë fazat më të thella të gjumit, dhe ushqime të tilla mund të shkaktojnë probleme me tretjen që ndërhyjnë në gjumin restaurues.
- Çrregullime të gjumit
“Sapo të jeni zgjuar, nuk jeni më në gjumë të thellë dhe zakonisht nuk mund të bini menjëherë në gjumin më të thellë,” tha Barnes. “Nxjerrja e njerëzve nga gjumi i thellë duke i zgjuar ata në përgjithësi do të rezultojë në më pak kohë të shpenzuar në fazën më të thellë të gjumit.” Çrregullime të tjera të gjumit që mund të ndikojnë në nivelet e përditshme të energjisë përfshijnë narkolepsinë dhe sindromën e këmbëve të shqetësuara, sipas Qendrave të SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve. Mënyra ideale për të gjurmuar cilësinë dhe sasinë e gjumit – veçanërisht nëse mendoni se mund të diagnostikoheni me një çrregullim gjumi – është polisomnografia në një klinikë gjumi, tha Barnes.
Burimi i artikullit: https://edition.cnn.com/2022/08/10/health/waking-up-tired-reasons-solutions-wellness/index.html
Burimi i fotos: https://www.freepik.com/free-photo/sleeping-young-woman-lies-bed-with-eyes-closed_7728966.htm#query=sleep&position=0&from_view=search&track=sph