E ke ndjerë ndonjëherë që kalon 20 minuta duke kërkuar se çfarë të shohësh në Netflix… dhe pastaj nuk sheh asgjë fare?
Nuk je vetëm.
Ky fenomen i quajtur “paralizë vendimmarrjeje” (decision paralysis) është bërë një realitet i përditshëm për shumë përdorues të platformave si Netflix, Disney+, Amazon Prime, etj. Dhe ndonëse kemi më shumë opsione se kurrë më parë, vendimmarrja është bërë më e vështirë dhe më stresuese.
Çfarë është “paraliza e vendimmarrjes”?
Paraliza e vendimmarrjes ndodh kur kemi shumë zgjedhje në dispozicion dhe kjo mbingarkesë na bllokon. Në vend që të ndihmohemi nga opsionet e shumta, truri ynë ndjen stres, pasiguri dhe shpesh zgjedh… të mos zgjedhë fare.
Në rastin e Netflix-it:
- Ka mijëra tituj, seriale dhe filma
- Algoritmet personalizojnë vazhdimisht sugjerime
- Kërkimi kthehet në një maratonë mini-zgjedhjesh që lodhin trurin
Çfarë thonë studimet?
Një studim nga Wharton School of Business tregoi se njerëzit janë më të pakënaqur me zgjedhjen e tyre kur kanë shumë opsione në dispozicion.
Një tjetër studim zbuloi se mesatarisht, përdoruesit kalojnë 18-25 minuta vetëm duke kërkuar çfarë të shohin në platformat streaming – më shumë kohë sesa zgjat një episod i zakonshëm!
Pse ndodh kjo?
1. Frika se mos po “zgjedh gabim”
Njerëzit duan të shohin diçka perfekte për momentin. Kjo e bën vendimin stresues.
2. FOMO (Fear of Missing Out)
Kur sheh që ka 12 seriale të reja që “duhet” t’i shohësh, nuk di cilin të nisësh pa humbur të tjerët.
3. Algoritmet s’janë gjithmonë ndihmë
Edhe pse personalizohen, rekomandimet shpesh duken “të njëjta” dhe s’mund të dallosh lehtë çfarë vlen vërtet.
4. Truri lodhet nga zgjedhjet
Psikologët e quajnë këtë “lodhje vendimmarrjeje” (decision fatigue) – kur ke bërë shumë zgjedhje gjatë ditës, edhe një zgjedhje e thjeshtë si filmi për mbrëmje bëhet e vështirë.
Si të shmangim paralizën e zgjedhjes?
- Vendos limite kohe për zgjedhjen
Vetëm 5 minuta për të zgjedhur. Nëse nuk gjen, luaje ndonjë gjë rastësisht. - Mbaj një listë personale
Kur dëgjon për një film apo serial interesant, shtoje menjëherë në listën tënde. Përdor “My List” në Netflix për zgjedhje të shpejta. - Alterno rolet
Nëse po shikon me dikë tjetër, caktoni paraprakisht kush zgjedh sot dhe kush nesër. - Provo “shuffle” ose “play something” opsionet
Disa platforma kanë opsione për të luajtur automatikisht diçka që mund të të pëlqejë – provoje!