Edhe pse syri i keq është një besim i përhapur dhe ka shumë rrëfime për ndodhi që i atribuohen atij, nuk ka prova shkencore që mbështesin ekzistencën e tij. Shkenca kërkon dëshmi të përsëritshme dhe të verifikueshme për të vërtetuar një fenomen, dhe deri më sot, nuk ka të dhëna të tilla për syrin e keq. Megjithatë, ka disa raste të njohura që shpesh citohen nga ata që besojnë në syrin e keq:
Raste të Njohura të Syri të Keq
- Një Familje në Turqi: Një familje në Turqi raportoi se shtëpia e tyre përjetoi një seri fatkeqësish të papritura, duke përfshirë sëmundje dhe aksidente, pasi një vizitor e shikoi me zili. Ata besuan se syri i keq ishte shkaktari dhe thirrën një hoxhë për të kryer një ritual pastrimi.
- Fëmija në Indi: Një nënë në Indi tha se fëmija i saj papritmas filloi të qante pa ndalur dhe të sëmurej pas një vizite nga një mik që e admiroi shumë. Ajo besonte se ky ishte rezultat i syrit të keq dhe përdori një amuletë për të mbrojtur fëmijën, pas së cilës ai u përmirësua.
- Biznesi në Greqi: Një sipërmarrës grek raportoi se biznesi i tij filloi të përjetonte humbje të mëdha pas një periudhe të suksesshme. Ai besonte se kjo ishte për shkak të syrit të keq dhe kërkoi ndihmën e një prifti për të bërë një rit pastrimi.
Shkenca dhe Syri i Keq
Në përpjekje për të kuptuar pse njerëzit besojnë në syrin e keq, shkencëtarët dhe psikologët kanë studiuar psikologjinë e besimit dhe efektin e vetëpërmbushjes së profecive. Disa pika të rëndësishme janë:
- Efekti Nocebo: Ky është një fenomen ku pritjet negative të një personi mund të shkaktojnë simptoma fizike të vërteta. Nëse dikush beson se syri i keq do t’i dëmtojë, ai mund të përjetojë stres dhe simptoma të tjera fizike që i atribuohen këtij besimi.
- Psikologjia e Besimit: Shumë besime dhe tradita janë pjesë e kulturave të ndryshme dhe mund të kenë një ndikim të fortë psikologjik tek individët. Besimi në syrin e keq mund të jetë një mënyrë për të shpjeguar fatkeqësitë e pashpjegueshme dhe për të kërkuar një formë kontrolli mbi to.
- Efekti i Vëmendjes Selektive: Njerëzit kanë prirje të kujtojnë dhe t’i japin rëndësi ngjarjeve që përforcojnë besimet e tyre. Nëse dikush beson në syrin e keq, ai mund të vërejë dhe të kujtojë më shumë ngjarjet negative që ndodhin pas një vështrimi të ziliqar.
Ndërsa shumë njerëz vazhdojnë të besojnë në syrin e keq dhe kanë përvojat e tyre që mendojnë se e dëshmojnë atë, nga perspektiva shkencore, këto përvoja mund të shpjegohen me anë të faktorëve psikologjikë dhe sociale, pa nevojën për një forcë mbinatyrore.
Photo Source: Freepik