Telefonata e parë celulare u krijuan 50 vjet më parë dhe që atëherë këto pajisje janë bërë një mjet thelbësor i shumëfishtë që na ndihmon të drejtojmë jetën tonë. Por a po ndryshojnë ato edhe mënyrën se si funksionon truri ynë?
Nje i ri shprehet: Si shumë prej nesh, kaloj shumë kohë në telefonin tim. Dhe, si shumë prej nesh, unë jam shumë i vetëdijshëm – dhe shpesh ndihem fajtor për këtë fakt.
Ndonjëherë, do ta lë në anën tjetër të shtëpisë, ose do ta fik, për ta përdorur më pak. Por, më shpejt se sa do të doja ta pranoja, do të përfundoj duke ecur nëpër korridor për diçka që duhet të bëj dhe që mund ta bëj – ose mund ta bëj në mënyrë më efikase – vetëm me telefon. Duke paguar një faturë? Telefoni. Organizoni një takim për kafe me një mik? Telefoni. Familja e mesazheve që jeton larg? Telefoni. Të kontrollosh motin, të shënosh një ide historie, të bësh një fotografi ose video, të krijosh një libër fotografish, të dëgjosh një podcast, të ngarkosh udhëzimet e makinës, të bësh një llogaritje të shpejtë, madje edhe të ndezësh një pishtar? Telefon, telefon, telefon.
Një raport i kohëve të fundit zbuloi se të rriturit në SHBA kontrollojnë telefonat e tyre, mesatarisht, 344 herë në ditë – një herë në katër minuta – dhe kalojnë pothuajse tre orë në ditë në pajisjet e tyre në total. Problemi për shumë prej nesh është se një detyrë e shpejtë e lidhur me telefonin çon në një kontroll të shpejtë të emaileve tona ose burimeve të mediave sociale, dhe befas ne jemi zhytur në lëvizje të pafundme.
Është një rreth vicioz. Sa më të dobishëm bëhen telefonat tanë, aq më shumë i përdorim. Sa më shumë t’i përdorim ato, aq më shumë vendosim shtigje nervore në trurin tonë që na çojnë në marrjen e telefonit për çdo detyrë që kemi në dorë – dhe aq më shumë ndjejmë një dëshirë për të kontrolluar telefonin tonë edhe kur nuk kemi nevojë.
Siç mund ta prisni, me varësinë tonë të shoqërisë nga pajisjet që rritet me shpejtësi çdo vit, kërkimi përpiqet të vazhdojë. Ajo që ne dimë është se shpërqendrimi i thjeshtë i kontrollit të një telefoni ose shikimit të një njoftimi mund të ketë pasoja negative. Kjo nuk është shumë e habitshme; ne e dimë se, në përgjithësi, multitasking dëmton kujtesën dhe performancën. Një nga shembujt më të rrezikshëm është përdorimi i telefonit gjatë ecjes me makinë. Një studim zbuloi se vetëm të folurit në telefon, jo dërgimi i mesazheve, ishte i mjaftueshëm për t’i bërë shoferët më të ngadalshëm për të reaguar në rrugë. Është e vërtetë edhe për detyrat e përditshme që janë më pak të larta. Thjesht dëgjimi i një njoftimi “tingëllon” i bëri pjesëmarrësit e një studimi tjetër të performonin shumë më keq në një detyrë – pothuajse aq keq sa pjesëmarrësit që flisnin ose shkruanin mesazhe në telefon gjatë detyrës.
Burimi i artikullit: https://www.bbc.com/future/article/20230403-how-cellphones-have-changed-our-brains
Burimi i fotos: https://www.pexels.com/photo/couple-hugging-and-using-smartphone-near-sea-on-sunset-4555321/